Phát triển tiêu chí 'mềm' trong xây dựng nông thôn mới

Diện mạo thôn Xa Thư, xã Quảng Bình (Quảng Xương)
ngày càng đổi mới.

Các tiêu chí về môi trường, bảo hiểm y tế, an ninh trật tự... là những tiêu chí “mềm” dễ biến động, khoảng cách giữa đạt và không đạt khá mong manh, thiếu bền vững. Song với nhiều cách làm riêng, những vùng quê NTM trên địa bàn tỉnh đã triển khai thực hiện hiệu quả các tiêu chí này, góp phần xây dựng NTM bền vững. Chúng tôi về xã Quảng Bình (Quảng Xương) - một trong hai địa phương được công nhận NTM kiểu mẫu của huyện Quảng Xương để cảm nhận được tính bền vững, hiệu quả của việc phát huy các tiêu chí “mềm”. Đồng chí Trần Thị Huệ, Bí thư Đảng ủy xã Quảng Bình, cho biết: Tiêu chí “mềm” trong xây dựng NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu là những tiêu chí không đòi hỏi quá nhiều nguồn lực, song phụ thuộc nhiều vào nguồn nội lực của địa phương và cần có sự chung tay, góp sức của cộng đồng dân cư. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự chủ động của Nhân dân, những tiêu chí này đang phát huy hiệu quả, là thước đo để khẳng định Quảng Bình thực sự là miền quê đáng sống.

Tại thôn Xa Thư, dễ dàng nhận thấy cảnh quan nông thôn khang trang, sạch đẹp. Những hàng hoa đầy màu sắc, cây xanh được cắt tỉa gọn gàng chạy dài, làm “mềm hóa” những tuyến bê tông. Được biết, những đường thôn, ngõ xóm trong thôn Xa Thư trước kia nhỏ hẹp, gồ ghề, nhưng nhờ sự đồng lòng, góp công, góp của của cư dân địa phương đã đem lại sự thay đổi lớn. Bên cạnh sự hỗ trợ kích cầu xi măng của xã Quảng Bình, nhiều hộ dân đã hiến đất, tháo dỡ các công trình phụ, tường rào, vật chất kiến trúc để mở rộng đường giao thông. Đến nay, thôn đã có 2,2 km đường giao thông rộng 5-6m, 100% tuyến đường thôn được đổ bê tông, 100% trục đường xây dựng rãnh thoát nước và có nắp đậy. Cùng với đó, chính quyền và Nhân dân cùng chung tay xây dựng nhà văn hóa khang trang, hiện đại, bảo đảm đầy đủ các thiết chế văn hóa... phục vụ đời sống tinh thần của người dân. Ngoài ra, chi hội phụ nữ phối hợp với chi hội nông dân trồng 2,6 km đường hoa và cây cảnh dọc các tuyến đường trong thôn để tạo nên cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp.

Có được cơ sở vật chất văn hóa, cảnh quan môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn, Nhân dân thôn Xa Thư đã xem nhà văn hóa là điểm sinh hoạt tinh thần, gắn kết tình làng, nghĩa xóm. Hiện thôn đang duy trì câu lạc bộ bóng chuyền hơi, câu lạc bộ dân vũ đều đặn. Khu thể thao của thôn luôn hoạt động nhộn nhịp vào cuối buổi chiều hằng ngày, thu hút được nhiều người dân địa phương tham gia. Bà Nguyễn Thị Tình, công dân trong thôn, chia sẻ: “Chưa khi nào thấy thôn mình phát triển như bây giờ. Quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu, sau khi được vận động, chúng tôi biết được xây dựng các tiêu chí là vì người dân, phục vụ và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng dân cư nên hào hứng tham gia. Nay ai cũng phấn khởi khi thấy bộ mặt nông thôn khang trang, phong trào văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao phát triển mạnh. Hàng tuần, chúng tôi tham gia quét dọn thôn xóm, ý thức giữ gìn vệ sinh của từng người cũng tăng lên. Từ những hoạt động chung được tổ chức thường xuyên, tinh thần đoàn kết trong thôn cũng ngày càng bền chặt”.

Được biết, năm 2021, xã Quảng Bình được công nhận xã NTM nâng cao, sau đó Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân bắt tay xây dựng NTM kiểu mẫu. Cũng theo đồng chí Trần Thị Huệ: “Ban đầu một số hộ dân ở các thôn còn chưa hiểu nên chưa đồng thuận. Xã đã chỉ đạo các thôn tổ chức họp thôn để tìm các phương án tuyên truyền, triển khai công việc liên quan. Theo đó, thường trực Đảng ủy đã cùng cán bộ thôn tổ chức gặp gỡ, tuyên truyền vận động. Khó khăn nhất là yêu cầu hiến đất để mở rộng đường thôn. Nhưng khi triển khai thực hiện thành công ở những đoạn được người dân đồng thuận, nhìn thấy đường đẹp và rộng nên những hộ khác cũng đồng thuận. Nhờ đó, các tuyến đường được mở rộng dễ dàng và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội cùng Nhân dân chung tay trồng cây xanh, đường hoa để tạo nên cảnh sắc của vùng quê NTM kiểu mẫu”. Nhờ sự đồng thuận của người dân, chỉ sau 1 năm triển khai, các tiêu chí của thôn NTM kiểu mẫu đã hoàn thành, xã được công nhận xã NTM kiểu mẫu vào năm 2022.

Diện tích sản xuất bưởi diễn mang lại thu nhập cao cho người dân
xã Bắc Lương (Thọ Xuân).

Được đánh giá có sự nổi bật, vượt trội ở nội dung cảnh quan môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp, xã NTM kiểu mẫu Bắc Lương (Thọ Xuân) đã thực hiện cuộc “cách mạng tư tưởng” nhằm khơi dậy sức dân, sự đoàn kết đồng lòng của người dân trong xây dựng NTM. Để việc chỉnh trang cảnh quan, bảo vệ môi trường đi vào chiều sâu, trở thành công việc thường xuyên của mỗi người dân, Đảng ủy, HĐND, UBND xã Bắc Lương đã triển khai xây dựng mô hình “nhà sạch, vườn đẹp, ngõ văn minh” trên địa bàn toàn xã. Ông Lê Văn Hoàn, Chủ tịch UBND xã, cho biết: Xác định xây dựng NTM là vì người dân và bắt nguồn từ sự chủ động của Nhân dân nên ngay khi triển khai mô hình, UBND xã đã giao nhiệm vụ cho cán bộ, đảng viên, công chức xã mỗi ngày đều dành thời gian phù hợp ít nhất 30 phút để cùng Nhân dân dọn dẹp, chỉnh trang nhà cửa, vườn hộ, tường rào, ngõ, cổng; mỗi tuần dành 1 ngày chủ nhật để tham gia vệ sinh môi trường công cộng, khu dân cư. Ban đầu là nhiệm vụ, song càng về sau nhiệm vụ trở thành thói quen, mỗi người dân trên địa bàn xã luôn tự ý thức bảo vệ môi trường. Ngoài ra, để xây dựng cảnh quan, khu dân cư sáng - xanh - sạch - đẹp, các hộ dân còn chung sức đóng góp kinh phí để xây dựng 8 km đường điện chiếu sáng trong khu dân cư.

Để thực hiện bền vững tiêu chí “mềm” số 8 về An ninh trật tự, Đảng ủy xã đã giao nhiệm vụ cho đoàn thanh niên xây dựng tủ sách pháp luật và đoạn đường tự quản về trật tự an toàn giao thông. Những điểm đặt tủ sách cũng là nơi gặp gỡ, chia sẻ về kinh nghiệm, kiến thức trong chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, từ đó hình thành tư tưởng, ý thức trong Nhân dân. Nhờ triển khai phù hợp, xã Bắc Lương đã nhanh chóng hoàn thành các tiêu chí “mềm” để được công nhận xã NTM kiểu mẫu. Đến nay, sau hơn 1 năm được công nhận, Bắc Lương vẫn duy trì và phát triển được không gian sống hài hòa, thân thiện, an toàn. Nhân dân luôn hỗ trợ, giúp đỡ nhau phát triển sản xuất; tỷ lệ hài lòng của người dân về quá trình XDNTM luôn ở mức cao hơn 98%.

Thực tế cho thấy, nhóm tiêu chí “mềm” trong XDNTM mặc dù không tốn nhiều kinh phí nhưng trong quá trình thực hiện, duy trì phải có sự giám sát chặt chẽ và phụ thuộc nhiều vào ý thức, tinh thần đoàn kết, đồng lòng của người dân. Cơ sở vật chất, hạ tầng nông thôn khang trang nhưng người dân thu nhập thấp, làng xóm không yên bình thì XDNTM cũng trở nên vô nghĩa. Cùng với đầu tư nâng cao những tiêu chí về hạ tầng thì việc tuyên truyền, kêu gọi sự chung sức của Nhân dân để thực hiện các tiêu chí “mềm” luôn được các địa phương chú trọng. Bởi khi người dân cùng chung tay thực hiện một phong trào, một phần việc sẽ thêm hiểu, cảm thông, thấu hiểu và hỗ trợ nhau trong mọi hoàn cảnh.

                                                ( Theo Báo Mới)