Xã Xuân Hoà: Lễ kỷ niệm 599 năm ngày mất của Hoàng Thái hậu Phạm Thị Ngọc Trần (24/3 Ất tỵ 1425 – 24/3 Giáp Thìn 2024)

Sáng 02/5/2024 (tức ngày 24/3 năm Giáp Thìn), xã Xuân Hòa đã tổ chức trọng thể Lễ hội Đền thờ Hoàng Thái hậu Phạm Thị Ngọc Trần năm 2024, kỷ niệm 599 năm ngày mất của Hoàng Thái hậu Phạm Thị Ngọc Trần (24/3 Ất Tỵ 1425-24/3 Giáp Thìn 2024).

Dự lễ có các đồng chí: Lê Công Minh, nguyên Bí thư Huyện uỷ, nguyên Chủ tịch HĐND huyện Thọ Xuân; Nguyễn Xuân Hải, Ủy viên BTV Huyện ủy, Phó Chủ tịch UBND huyện; Lãnh đạo và chuyên viên Phòng Văn hoá – Thông tin; đại diện lãnh đạo các phòng, ban, ngành, đoàn thể huyện; Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Thọ Xuân; Đại diện lãnh đạo BQL Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Lam Kinh; Chủ tịch Hội đồng họ Lê Thọ Xuân; Đại diện con em xã Xuân Hoà đang học tập, công tác, sinh sống tại thị trấn Thọ Xuân; Các đồng chí Thường trực Đảng uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQ, các hội, đoàn thể xã Xuân Hoà; Các đồng chí Bí thư Chi bộ, Trưởng các thôn trong xã; Đại diện lãnh đạo các đơn vị, cơ quan cùng đông đảo Nhân dân trong và ngoài xã.

Đền thờ Quốc Mẫu Phạm Thị Ngọc Trần tại thôn Thượng Vôi, xã Xuân Hòa có từ thế kỷ thứ XV. Theo Lê triều Ngọc phả: Giỗ bà vào ngày 24/3 âm lịch. Trước đây, đến ngày giỗ, dân làng mở Hội làm giỗ bà. Năm 2015, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ra Quyết định số 345 và cấp Bằng công nhận Di tích Lịch sử văn hóa cấp tỉnh đối với Đền thờ Quốc Mẫu Phạm Thị Ngọc Trần tại thôn Thượng Vôi, xã Xuân Hòa, huyện Thọ Xuân. Năm 2020 được sự quan tâm của tỉnh Thanh Hóa, UBND huyện Thọ Xuân làm chủ đầu tư xây dựng, tôn tạo lại một số hạng mục của Đền. Công trình đã hoàn thành và đưa vào sử dụng vào dịp 24 tháng 3 năm Tân Sửu 2021.

(Đ/c Trịnh Đình Tuấn, PCT UBND xã Xuân Hoà đọc diễn văn khai mạc Lễ kỷ niệm)

Theo sử sách ghi lại, Quốc Mẫu Phạm Thị Ngọc Trần người làng Quần Đội - huyện Lôi Dương (nay thuộc xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân). Bà là một "Thục nữ giai nhân". Bà kết duyên cùng Anh hùng dân tộc Lê Lợi trước lúc nổ ra cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, là một người vợ hiền thục, luôn chăm lo tới gia đình, chồng con. Sự kiện năm Ất Tỵ 1425, Lê Thái Tổ vây đánh thành Nghệ An, đặc biệt là việc Hoàng Thái hậu Phạm Thị Ngọc Trần tự nguyện hiến thân làm vật tế thần, nghĩa quân Lam Sơn có thêm sức mạnh đánh đuổi quân Nhà Minh ra khỏi bờ cõi nước ta, giành lại chủ quyền, độc lập dân tộc. Sau khi tự nguyện gieo mình xuống dòng sông hi sinh tính mệnh vì việc nước, bà được nhà vua và nghĩa quân đưa về mai táng tại quê nhà. Khi về đến làng Mía thì trời đã tối, chưa kịp sang sông phải ngủ lại chợ, sáng hôm sau mối đã phủ lên quan tài như một nấm mồ lớn. Mọi người đều nghĩ về sự hiển linh của bà muốn an nghỉ tại đây. Vua truyền cho làng Mía lập đền thờ gọi là đền Hiến Nhân. Do lũ lụt, mộ bà trôi theo dòng sông Chu về đến làng Thượng Vôi, xã Xuân Hoà thì đậu lại, Nhân dân làng Thượng Vôi với lòng ngưỡng mộ và thành kính đã lập đền thờ bà.  

(Đ/c Nguyễn Xuân Hải, Uỷ viên BTV Huyện uỷ, PCT UBND huyện đánh trống khai Lễ)

Lễ kỷ niệm 599 năm ngày mất của Quốc Mẫu Phạm Thị Ngọc Trần (24/3 Ất Tỵ 1425 - 24/3 Giáp Thìn 2024), được xã Xuân Hoà tổ chức trang trọng theo nghi lễ truyền thống. Các dòng họ trong thôn Thượng Vôi và các thôn trong xã, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn xã đã tổ chức dâng Lễ. Xã Xuân Hòa tổ chức rước kiệu, lễ dâng hương, lễ tế cáo,… Trước đó, địa phương đã phát động Nhân dân trên địa bàn treo cờ Tổ quốc, tổng dọn vệ sinh môi trường; Từ ngày 28/4, trong khuôn khổ Lễ hội Đền thờ Hoàng Thái Hậu Phạm Thị Ngọc Trần, xã Xuân Hoà tổ chức Hội thi thể thao quần chúng với các nội dung: Bóng chuyền hơi nam – nữ, nhảy bao bố, kéo co; Qua đó, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân trên địa bàn.

Lễ kỷ niệm 599 năm ngày mất của Quốc Mẫu Phạm Thị Ngọc Trần là dịp để các đại biểu và Nhân dân xã Xuân Hòa nói riêng, huyện Thọ Xuân nói chung tôn vinh thân thế, sự nghiệp và những công lao đóng góp của Quốc Mẫu Phạm Thị Ngọc Trần đối với cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Bên cạnh đó, nhằm giáo dục và phát huy truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm của Nhân dân ta, truyền thống cách mạng của quê hương Xuân Hòa đến đông đảo quần chúng Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Đồng thời bảo tồn, phát huy các giá trị Di tích trên địa bàn./.

Lê Hải – Năng Tiến, Trung tâm VHTT, TT và DL huyện Thọ Xuân