Dấu ấn huyện Thọ Xuân trong giai đoạn 1954 - 1975

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hàng triệu người con đất Việt đã hiến dâng tuổi trẻ, trí tuệ và xương máu để bảo vệ nền độc lập, thống nhất non sông. Trong lực lượng hùng hậu ấy, huyện Thọ Xuân đã có những đóng góp bền bỉ, quan trọng, góp phần làm nên thắng lợi trọn vẹn của mùa Xuân năm 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Thọ Xuân nơi sinh ra anh hùng dân tộc Lê Hoàn, Lê Lợi, nơi phát tích của 2 triều đại Tiền Lê và Hậu Lê hiển hách trong lịch sử dân tộc. Và truyền thống Lam Sơn quật khởi đã hun đúc, thổi bùng lên ngọn lửa cách mạng trên vùng đất Thọ Xuân. Ngày 22/7/1930, tại thôn Yên Trường, xã Thọ Lập, dưới sự lãnh đạo của xứ uỷ Bắc Kỳ, chi bộ Yên Trường - chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Thọ Xuân đã được thành lập. Chỉ một tuần sau đó, ngày 29/7/1930, tại nhà đồng chí Lê Văn Sỹ tại làng Yên Trường xã Thọ Lập huyện Thọ Xuân, Đảng bộ Đảng CSVN tỉnh Thanh Hóa được thành lập, dưới sự lãnh đạo của Đảng, tự hào là nơi ra đời Đảng bộ tỉnh, trong các gia đoạn lịch sử, Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc huyện Thọ Xuân đã lập nhiều thành tích xuất sắc.

Đặc biệt trong giai đoạn 1954 - 1975, Nhân dân Thọ Xuân dưới sự lãnh đạo của Đảng đã cùng cả nước thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược, vừa xây dựng CNXH ở miền Bắc, vừa tiến hành đấu tranh giải phóng miền Nam. Hơn 20 năm thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ đó, trong muôn vàn khó khăn thử thách, Thọ Xuân vẫn luôn là điểm sáng được tỉnh và Trung ương chọn mở hội nghị tổng kết các điển hình tiến tiến, phát động các phong trào thi đua yêu nước như: phong trào “Thanh niên ba sẵn sàng”; "Phụ nữ ba đảm đang”, phong trào “Năm tấn thắng Mỹ” … Trong điều kiện vừa cải tạo và xây dựng CNXH vừa chống chiến tranh phá hoại ác liệt của đế quốc Mỹ, Thọ Xuân vẫn là địa phương khởi xướng nhiều cách làm sáng tạo, xuất hiện nhiều điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực được cả nước tìm hiểu, nghiên cứu học tập, được Bác Hồ gửi thư khen như tấm gương xây dựng tổ đổi công của anh hùng lao động Trịnh Xuân Bái, gương xây dựng HTX nông nghiệp và kỹ thuật thâm canh lúa của Anh hùng lao động Lê Trọng Đồng. Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Thọ Xuân có vinh dự là huyện có phong trào thi đua sản xuất giỏi, đặc biệt là huyện đầu tiên đạt năng suất 5 tấn/ha và liên tục nhiều năm dẫn đầu toàn tỉnh và toàn miền Bắc về năng suất lúa, điển hình là 2 HTX Thắng Lợi (Xuân Thành) và Đông Phương Hồng (Thọ Hải) được Bác Hồ gửi thư khen ngợi và được đi báo cáo điển hình toàn miền Bắc; cán bộ và Nhân dân xã Thọ Nguyên được Bác Hồ tặng Bằng khen; được Bí thư thứ nhất Lê Duẩn, Thủ tướng Phạm Văn Đồng và Phó Thủ tướng Lê Thanh Nghị vào thăm. Cũng trong hơn 20 năm tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Thọ Xuân tiếp tục là địa phương tổ chức tiếp nhận, nuôi dưỡng dạy dỗ nhiều con em của các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và của nhân dân các dân tộc Lào anh em, góp phần bảo vệ nguồn cán bộ cho các địa phương và nước bạn Lào sau chiến tranh.

Trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, Đảng bộ và Nhân dân Thọ Xuân đã động viên gần 42 ngàn lượt người tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Hàng vạn người con Thọ Xuân đã chiến đấu ngoan cường, dũng cảm trên khắp các chiến trường B, C, K. Toàn huyện có 4.218 liệt sĩ; 4821 thương binh, bệnh binh; 1200 người nhiễm chất độc da cam; 111 gia đình ân nhân cách mạng ; 294 mẹ Việt Nam Anh hùng... Với những đóng góp to lớn đó, Đảng bộ và Nhân dân Thọ Xuân đã được Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý.

Kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước(30/4/1975 – 30/4/2025), ôn lại truyền thống lịch sử hào hùng, cán bộ, Đảng viên, quân và dân các dân tộc trong huyện càng thêm tự hào, củng cố thêm niềm tin đối với Đảng, càng ý thức sâu sắc hơn về vai trò, trách nhiệm trong việc kế thừa, phát huy truyền thống, quyết tâm xây dựng quê hương Thọ Xuân ngày càng phát triển. Đó là cách tốt nhất để nhớ ơn cha ông đã anh dũng hi sinh, là những việc làm thiết thực để âm vang đại thắng mùa xuân năm 1975 sống mãi trong lòng chúng ta và để vững niềm tin, tiếp bước trên chặng đường mới.

Đỗ Duy Nhã, Trung tâm VHTT, TT và DL huyện Thọ Xuân